دانشمندان یک قدم به درمان دیابت نوع 2 نزدیکتر شدهاند
23 اکتبر 2017- در افراد سالم، اگزوزمها- ساختارهای کوچک ترشح شده توسط سلولها که برای برقراری ارتباط بین سلولها بکار میروند- از چسبیدن پروتئینها به یکدیگر که منجر به دیابت نوع 2 میشود، جلوگیری میکنند اما اگزوزمهای افراد مبتلا به دیابت دارای چنین توانایی نیستند. این کشف دانشمندان دانشگاه صنعتی Chalmers و Astrazeneca ، ما را یک قدم به درمان بیماری دیابت نوع 2 نزدیک تر کرده است.
پروتئینها کارگران بدن ما هستند و تمام وظایف را در سلول بعهده دارند. یک پروتئین از زنجیرهای بلند از اسیدهای آمینه تشکیل شده است که باید به یک ساختار سه بعدی برای کسب توانایی انجام کار تبدیل شود. با این حال، گاهی این تاخوردگی بطور ناصحیح انجام میشود و به جای تشکیل یک ساختار سه بعدی کارآمد، پروتئینها به هم میچسبند و فیبرهای طویلی بنام آمیلوئیدها را میسازند که میتوانند موجب ابتلا فرد به بیماری شوند. پیش از این تحقیقات نشان داده است که دیابت نوع 2 به دلیل به هم پیوستن و چسبیدن پروتئینها به یکدیگر در پانکراس ایجاد میشود.
پرفسور Stafshede رهبر این تحقیق که نتایج آن اخیراً در مجموعه مقالات آکادمی ملی علوم (PNAS) منتشر گردید، میگوید: ما متوجه شدیم که اگزوزمهایی که توسط سلولهای پانکراس افراد مبتلا به دیابت ترشح میشوند، تواناییاگزوزمهای افراد سالم را ندارند، درنتیجه نمیتوانند از افراد در برابر دیابت نوع 2 محافظت کنند. اگزوزمهای افراد سالم به سطح خارجی پروتئینهایی که موجب دیابت میشوند، متصل شده و از تجمع آنها و تشکیل رشتههای طویل آمیلوئیدی جلوگیری میکنند. البته هنوز مشخص نیست که چرا این اتصال صورت میگیرد، ما همچنین نمیدانیم که آیا دیابت نوع 2 به دلیل بیمار شدن اگزوزمها رخ می دهد یا بیماری دیابت نوع 2 سبب ناکارآمدی اگزوزمها در انجام این اتصال میشود.
گام بعدی ساخت مدلهای کنترل شده از اگزوزمها به منظور شناسایی دقیق اجزایی از غشاء اگزوزم (غشاء آنها حاوی لیپیدها و پروتئینها) است که بر پروتئینهای دیابت تأثیر میگذارند.
اگر ما بتوانیم لیپید یا پروتئینی که در غشاء اگزوزم قرار دارد و منجر به این اثر میشود را بیابیم و بتوانیم مکانیسم آنرا درک کنیم یک هدف بسیار خوب برای توسعهی درمانی جدید برای دیابت نوع 2 در اختیار خواهیم داشت. این مطالعه در حقیقت بخشی از پایان نامهی Diana Ribeiro دانشجوی دکترای صنعتی و همکاری بین محققان دانشگاه چالمرز و آسترازنکا بود. پرفسور Stafshede که مشاور علمی دیانا در این پایان نامه بوده است، گفت: او این ایده را برای پروژه ی خود پیشنهاد کرد، او پیش از این بر روی اگزوزمها تحقیق کرده بود و من از تواناییهای او مطلع بودم، این یک زمینهی نسبتاً جدید و ناشناخته است و صادقانه بگویم که من امیدوار به نتایج این کار نبودم. دیانا از طریق Astrazeneca به سلولهای پانکراس دسترسی یافت و او این مطالعه را به طور کامل انجام داد و ما را به این کشف هدایت نمود.
منبع و سایت خبر:
Proceedings of the National Academy of Sciences, 2017; 114 (42): 11127 DOI: 10.1073/pnas.1711389114
www.sciencedaily.com/releases/2017/10/171023104727.htm